
Việc uống cà phê và cảm giác "say cà phê" là một hiện tượng khá phổ biến, nhưng thường bị hiểu lầm hoặc mặc định chưa đúng. Dưới đây là những lầm tưởng phổ biến và các lý do thực sự dẫn đến việc người uống cà phê có thể cảm thấy "say":
Lầm tưởng về việc uống cà phê bị say
Lầm tưởng 1: Say cà phê là do cà phê quá mạnh
o Sự thật: Nhiều người tin rằng uống cà phê mạnh (đậm đặc hoặc có nhiều cà phê) sẽ gây "say". Tuy nhiên, không phải lúc nào cà phê mạnh cũng là nguyên nhân. Một ly cà phê mạnh có thể chứa nhiều caffeine hơn bình thường, nhưng việc bị "say" thực ra phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nữa như:
cách cơ thể bạn phản ứng với caffeine và cách cơ thể chuyển hóa nó. Một số người có cơ địa nhạy cảm với caffeine sẽ dễ bị "say", dù chỉ uống cà phê loãng.
Uống cà phê khi cơ thể đang không được khoẻ
Uống cà phê khi bụng đói
Ít khi uống cà phê nên cơ thể không quen
Cơ thể thiếu nước
Và nếu uống những loại cà phê tẩm hoá chất thì cũng có khả năng bạn bị say hoá chất chứ k phải cà phê, nên vẫn có nhiều người thắc mắc là tại sao họ uống cà phê này bị say cà phê khác lại không.
Lầm tưởng 2: Uống cà phê đen dễ bị say hơn cà phê sữa
o Sự thật: Thực tế, cảm giác "say" không liên quan trực tiếp đến việc cà phê là đen hay có sữa. Tuy nhiên, cà phê đen thường được uống đậm và có ít đường, khiến cảm giác kích thích từ caffeine trở nên rõ rệt hơn. Cà phê sữa có thể làm giảm tốc độ hấp thụ caffeine, nhưng không loại bỏ hoàn toàn tác động của nó.
Lầm tưởng 3: Cà phê gây say giống như rượu
o Sự thật: "Say cà phê" và "say rượu" là hai hiện tượng hoàn toàn khác nhau. Khi uống rượu, cơ thể bị ảnh hưởng bởi ethanol, một chất gây ức chế thần kinh, trong khi caffeine là một chất kích thích hệ thần kinh trung ương. Cảm giác bồn chồn, tim đập nhanh, lo lắng là những triệu chứng thường thấy khi bị "say cà phê", chứ không phải là cảm giác mất kiểm soát giống như khi say rượu.
Ngoài ra, caffeine có thể xuất hiện nhiều trong trà hơn so với cà phê, nhưng nhiều người lại cảm thấy bình thường khi uống trà trong khi có cảm giác "say" khi uống cà phê. Nguyên nhân của hiện tượng này có thể được giải thích qua các yếu tố sau:
1. Tốc độ hấp thụ caffeine khác nhau
• Cà phê: Khi uống cà phê, caffeine được hấp thụ nhanh hơn vào máu vì cà phê thường không chứa nhiều các chất làm chậm quá trình này. Điều này dẫn đến lượng caffeine trong máu tăng đột ngột, gây ra cảm giác kích thích mạnh và có thể dẫn đến hiện tượng "say cà phê" với các triệu chứng như tim đập nhanh, lo lắng, và bồn chồn.
• Trà: Trà chứa caffeine, nhưng cũng chứa các hợp chất khác như L-theanine, một amino axit có tác dụng làm dịu thần kinh. L-theanine kết hợp với caffeine giúp làm giảm tốc độ hấp thụ caffeine, dẫn đến cảm giác tỉnh táo nhẹ nhàng và kéo dài hơn mà không gây ra sự kích thích đột ngột như cà phê.
2. Lượng caffeine trong mỗi lần uống
• Một tách cà phê thông thường (khoảng 240ml) có thể chứa từ 80-150mg caffeine, trong khi một tách trà thông thường (cùng dung tích) chỉ chứa khoảng 30-70mg caffeine. Do đó, khi uống một cốc cà phê, người uống nhận được nhiều caffeine hơn trong cùng một lần so với trà.
• Dù trà có thể có hàm lượng caffeine cao hơn trên trọng lượng, nhưng trong thực tế, do cách pha chế và thói quen uống, một ly trà thường chứa ít caffeine hơn một ly cà phê.
3. Caffeine và axit trong cà phê
• Cà phê chứa nhiều axit tự nhiên hơn trà, đặc biệt là axit chlorogenic, có thể làm tăng cảm giác khó chịu ở một số người, đặc biệt là khi uống cà phê lúc đói. Axit trong cà phê cũng có thể làm tăng sự hấp thụ caffeine nhanh hơn, khiến người uống cảm thấy "say" nhanh hơn và mạnh hơn so với uống trà.
4. Thói quen uống và tác động tâm lý
• Trà thường được uống theo thói quen từ nhỏ, đặc biệt ở các quốc gia châu Á, nơi trà phổ biến trong văn hóa uống hàng ngày. Người uống đã quen với cảm giác nhẹ nhàng của trà, trong khi cà phê thường được uống với lượng caffeine đậm đặc hơn và có thể là một trải nghiệm mới với nhiều người.
• Nhiều người có thể cảm thấy lo lắng hoặc hồi hộp về việc uống cà phê vì biết rằng nó có chứa nhiều caffeine hơn trà, dẫn đến hiện tượng "say cà phê" do yếu tố tâm lý.
5. Các yếu tố cá nhân
• Mỗi người có cơ địa khác nhau và khả năng chuyển hóa caffeine cũng khác nhau. Một số người nhạy cảm hơn với caffeine, khiến họ dễ bị kích thích và cảm giác "say" khi uống cà phê. Tuy nhiên, họ có thể uống trà bình thường vì lượng caffeine trong trà thấp hơn và có tác dụng dịu nhẹ hơn.
Làm thế nào để tránh bị "say cà phê"?
• Uống cà phê sau khi ăn: Tránh uống cà phê khi bụng đói, vì điều này có thể làm tăng khả năng hấp thụ caffeine quá nhanh.
• Uống nhiều nước: Đảm bảo cơ thể luôn được cấp nước đầy đủ khi uống cà phê để tránh tình trạng mất nước.
• Bắt đầu với lượng nhỏ: Nếu bạn ít uống cà phê, hãy bắt đầu với lượng nhỏ và tăng dần để cơ thể quen dần với caffeine.
• Lựa chọn cà phê có hàm lượng caffeine thấp: Nếu bạn nhạy cảm với caffeine, bạn có thể thử loại cà phê có hàm lượng caffeine thấp hơn như cà phê Arabica hoặc chọn cà phê đá.
Cảm giác "say cà phê" là kết quả của nhiều yếu tố, từ cơ địa nhạy cảm với caffeine đến thói quen uống cà phê. Nếu thực sự chúng ta là một người nghiện cà phê nhưng lại lo ngại sẽ bị say khi uống cà phê thì chúng ta có thể tìm cách để loại bỏ những nguyên nhân gây say cà phê ở trên, như:
- Uống cà phê khi đã ăn no và khi cơ thể trong trạng thái khoẻ mạnh
- Uống đều đặn
- Không nên uống quá nhiều 1 lần khi chưa quen
- Lựa chọn loại cà phê phù hợp với cơ thể của chúng ta
Còn nếu bạn đã “miễn nhiễm” với say cà phê thì chỉ cần chọn loại cà phê chuẩn uống là tuyệt vời